‘अखिल क्रान्तिकारी विद्यार्थी आन्दोलनको अगुवा संगठन होः सारमा हाम्रो जित नै भएको छ’
‘बालकोटको निर्देशनमा उपत्यकाका केहि क्याम्पसमा निर्वाचन रोकियो’
प्रकासित मिति : २०७३ फाल्गुन २२, आईतवार प्रकासित समय : ०९:२१
स्ववियु निर्वाचनको लागि अन्य विद्यार्थी संगठनहरु भन्दा पहिले नै तयारीमा जुटेको माओवादी केन्द्र निकटको अखिल क्रान्तिकारीले निर्वाचन अघि पहिलो नम्बरको संगठन हुने दाबी गरेको थियो । अहिलेसम्मको स्थीतिलाई हेर्दा अझै धेरै क्याम्पसहरुमा निर्वाचन नभएको देखिन्छ । त्रिविले शनिबारसम्म देशभर स्ववियु निर्वाचन भएका २५१ वटा क्याम्पसको निर्वाचन परिणाम सार्वजनीक गर्दै एमाले अखिलले त्रिविका ९ आंगिक क्याम्पस र ९९ सामुदायीक गरी १०८ वटा क्याम्पसमा सभापति जितेको बताएको छ । त्यसैगरी नेविसंघले ७७ र माओवादी केन्द्र निकटको अखिल क्रान्तिकारीले ५० क्याम्पसमा सभापति जीतेको बताएको छ । तर उपत्यककामा त्रिविका अधिकांश ठूला क्याम्पसहरुमा भने अखिल क्रान्तिकारीकै वर्चस्व रहेको देखिएको छ । अखिल क्रान्तिकारीका अध्यक्ष नरेन्द्र न्यौपानेले विभिन्न तर्कहरु प्रस्तुत गर्दै आफ्नो संगठन अहिले पनि पहिलो नम्बरमै रहेको दाबी गरेका छन । प्रस्तुत छ,हरपल नेपालले क्रान्तिकारीका अध्यक्ष न्यौपानेसँग गरेको कुराकानी……
१) स्ववियु निर्वाचन कस्तो भयो ? तपाईको संगठनको निष्कर्ष के छ ?
विगत लामो समयदेखि हुन नसकेको स्ववियु निर्वाचन हाम्रो संगठनको अथक प्रयासपछि यस पटक सफल भएको छ । स्ववियु निर्वाचनका सन्दर्भमा हामीले लामो समयदेखि उठाउँदै आएको निर्वाचन प्राणाली,२८ बर्षे उमेर हद लगाएतका मुद्धाहरुले अहिलेको स्ववियु निर्वाचनमा लागु गरिएका छन,यसर्थ हाम्रो संगठनको नितिगत विषयमा जित भएको छ ।
निर्वाचनको पहिलो कार्यतालिका अनुसार फागुन १४ गते निर्वाचन हुनुपर्ने थियो,तर केही विद्यार्थी संगठनहरुले बाधा गरेकाले सहमतिका आधारमा दोश्रो कार्यतालिका अनुसार ४ दिन ढिला गरेर १८ गते सारेर गत १८ गते निर्वाचन गरियो । यसरी निर्वाचनको कार्य तालिका सार्दापनि विभिन्न विद्यार्थी संगठनहरु आफनो अस्तीत्व र विचारसँग जोडिएर धेरै क्याम्समा चुनाव गर्न नदिने र तालाबन्दी गर्दै बसेको देखियो । अहिले जितेको भनी दाबी गर्ने विद्यार्थी संगठनहरुले जहाँ आफ्नो जीत देखे त्यहाँ निर्वाचन गराउँन सहज बनाए र जहाँ हार्ने अवस्था देखेँ, त्यहाँ अहिलेसम्म तालाबन्दी गरिराखेका छन । जितेको भनिएका संगठनहरुको हार मानसिकताकै कारण धेरै क्याक्पसहरुमा स्ववियु निर्वाचन सम्पन्न हुन सकेको छैन ।
त्रिभुवन विश्व विद्यालयका आंगिक क्याम्पसहरुको हकमा झन्डै २०÷२२ वटा क्याम्पसमा स्ववियु निर्वाचन सम्पन्न भएको छ । हाम्रो संगठनले उपत्यकका ठूला क्याम्पसहरु पुल्चोक,थापाथली,सानोठिमी शिक्षा क्याम्पस,महालक्ष्मी बहुमुखी क्याम्पस लगायतका थुप्रै क्याम्पसहरुमा आफ्नो विजय गराएको छ,हिजोसम्म अखिल र नेविसंघको किल्लाका रुपमा देशभरी चिनिएका ती क्याम्पसमा हामीले त्यो प्रर्खाल भत्काउदै क्रान्तिकारीको झण्डा गाड्न सफल भएका छौ,यसको आफ्नै खालको अर्थ र महत्व रहेको छ । त्यसैले अहिलेको स्ववियु निर्वाचनमा अखिल क्रान्तिकारी पहिलो संगठनका रुपमा आएको हामीले निष्कर्ष निकालेका छौ ।
२) तर त्रिविले सार्वजनिक गरेको लिस्ट र विद्यार्थी संगठनहरुले सार्वजनिक गरेको विजेता लिस्टमा त तपाईहरु धेरै पछाडि परेको देखिन्छ नि ?
हामीले हाम्रो डाटालाई निर्वाचन अगाडिनै सार्वजनिक गरेका थियौ कि अहिलेको स्ववियु निर्वाचनमा हाम्रो संगठनका मुद्धाहरु समावेश गरिएका छन,यस अर्थमा नितिगत रुपमा हामीले स्ववियु निर्वाचन जितेका छौ । अनि संख्यात्मक रुपमा पनि त्रिविका ठूला आंगिक क्याम्पसहरुमा हामीले विजय गरेका छौ । केही संगठनहरुले आफ्नो कमजोर अवस्था रहेका क्याम्पसहरुमा निर्वाचन गर्न दिएनन, यदि सम्पूर्ण क्याम्पसहरुमा तोकिएकै मितिमा निर्वाचन भएको भए अहिले बाहिर प्रचार गरिएको कुरा आउने थिएन । तसर्थ हाम्रो संगठनले नेपालको विद्यार्थी राजनीतिमा आफ्नो फरक अर्थ र महत्व बोकेको छ,स्ववियु निर्वाचन हुन नदिइएका अधिकाशं क्याम्पसहरु र देशका सबै क्याम्पसमा अखिल क्रान्तिकारी विद्यार्थीहरुको पहिलो संगठनका रुपमा रहेको छ ।
३) त्रिविका धेरै आंगिक क्याम्पसहरुमा चुनाव हुन सकेन,विद्यार्थी संगठनहरुले किन गर्न नदिएको होलान ?
स्ववियु निर्वाचनको विषयमा हामी सुरुदेखिनै लागि परेका छौ । हाम्रो कारण कहि कतै पनि निर्वाचन रोकिएको छैन,यो गलत प्रचार हो । हामीले त आफ्नो संगठनको प्रभाव भन्दा पनि आफ्नो विचार र नितिलाई लागु गराउन खोजेका थियौ,त्यसमा हामी सफल भएका छौ । तसर्थ हाम्रो कारण निर्वाचन रोकिएको होइन । हामीले पटक पटक भनेका छौ, एकाध संगठनहरुले आफ्नो सांगठनीक हैसियत र प्रभावको मुल्याङकन गरेर निर्वाचन रोक्ने कार्य गरे त्यो विद्यार्थीहरुको हक,अधिकारको विपक्षमा छ । त्यो गलत हो । त्यहि कारणले त्रिविका केही क्याम्पसमा र सामुदायिक क्याम्पसमा पनि चुनाब हुन सकेको छैन । आफुले जित्ने क्याम्पसलाई सुरक्षित राखेर हार्ने ठाउँमा ताला लगाइ दिने काम नेविसंघ र अनेरास्ववियुले विभिन्न कयाम्पसहरुमा गरे ।
४) उपत्यकका ठूला क्याम्पसमा क्रान्तिकारीको जित भएको तपाईले बताइरहदा अधिकांश ठूला क्याम्पसहररुमा निर्वाचन हुन सकेको देखिन्न, नि ?
तपाईले भनेको कुरा ठिक हो । उपत्यकका निर्वाचन भएका क्याम्पसहरु मध्यय अधिकाशं ठूला क्याम्पसहरुमा हाम्रो जित भएको छ । तर अझै धेरै क्याम्पसहरुमा निर्वाचन भएको स्थिति भने छैन । केही क्याम्पसमा विद्यार्थी संगठनहरुले आफ्नो हार हुने अवस्था देखेपछि निर्वाचनमा अवरोध गरिराखेका छन । आरआरमा बालकोटको निर्देशनमा निर्वाचन हुन नदिइएको हो भन्ने तथ्य पनि हामीसँग आएको छ । यसरी राजनीतिक दलहरुनै विद्यार्थीको निर्वाचनमा लागेको देखियो । तर हाम्रो पार्टीले कहि पनि त्यसरी हस्तक्षेप गरेको छैन ।
पार्टीगत आस्थाका आधारमा क्याम्पस प्रशासनले निर्वाचन गराउने विषयलाई हामीले स्वीकार गर्न सक्दैनौ । हामी विद्यार्थीको पक्षमा स्वतन्त्र निर्वाचन हुनुपर्छ भन्ने मान्यता राख्दछौ । अवरोध भएका क्याम्पसहरुमा विद्यार्थी संगठनहरुबीच सहमति होस् अनि त्यसको आधारमा निर्वाचनको वातावरण बनोस भन्ने हाम्रो मान्यता रहेको छ ।
५) अखिल क्रान्तिकारीले उपत्यककामा पनि अन्य संगठनसँगको संयुक्त प्यानलबाट निर्वाचनमा गएकाले मात्र जितेको हो,एकल निर्वाचनमा गएको भए अहिलेको स्थिति समेत हुने थिएन,भन्ने खालका प्रतिकृयाहरु पनि आएका छन नी ?
(अलि कडा आवाजमा…) त्यसो भए हामीले एकल रुपमा जितेका ठाउँमा कस्को कारण सम्भव भयो त ? हामी प्रष्ट पार्न चाहन्छौ, अखिल क्रान्तिकारीले पुल्चोक क्याम्पसमा एकल प्यानल लडेको हो, र त्यहाँ विजय हासिल गरेको छ । त्यसैगरि थापाथली क्याम्पसमा पनि हाम्रो एकल प्यानल नै लडेको हो,त्यहाँ पनि हामीले सानदार रुपमा जितेका छौ । हो कतिपय ठाउँमा अन्य संगठनहरुले हामीसँग मिलेर संयुक्त प्यानलमा जाने प्रस्ताव गरेपछि आवश्यकता अनुसार हामी मिलेर गएका पनि थियौ,तर एकल निर्वाचनमा डराएर त्यसो गरिएको भने होइन । जस्तो कि सानोठिमीमा हाम्रो अध्यक्ष र नेविसंघको सचिव हामीले संयुक्त रुपमा निर्वाचन लडेका थियौ र त्यहाँ पनि एउटा ठूलो अन्तर, लगभग २५० मतको अन्तरमा हामीले जितेयौ ।
अखिल क्रान्तिकारी निर्वाचनसँग डराएर कहिल्यै पछि हटेको छैन र हट्दैन पनि । बरु अन्य केही विद्यार्थी संगठनलाई कस्तो लाग्यो भने आफुले हिजोदेखि जितिराखेका क्याम्पसहरुमा अखिल क्रान्तिकारीले जित्छ भन्ने डरले आफैले आफुभित्र तालाबन्दी गरेर चुनाव रोक्ने वातावण सिर्जना गरे । उनीहरु निर्वाचनको डर कति थियो भन्ने कुरा अहिले सम्म निर्वाचन गर्नबाट रोकिएका क्याम्पसको सूचिहेर्दैमा थाहा हुन्छ ।
६) तर तपाईले अहिले निर्वाचनबारे जे,जसरी भनेपनि तपाईहरुले पहिले घोषणा गरे जस्तो परिणाम आएको देखिएन,त्यसको कारणहरु के हुन सक्छन ?
हामीले निर्वाचनमा विद्यार्थी नेता,कार्यकर्ताहरुलाई मात्र परिचालन गरेका थियौ । विद्यार्थीको निर्वाचनमा पार्टीलाई जोडेका छैनौ र त्यसो गरिनु हुदैन भनेका थियौ । तर केही विद्यार्थी संगठनहरुले भने निर्वाचनमा पार्टीको योजना र प्रभावलाई प्रदर्शन गरेको देखियो । जस्तो कि आरआरमा बालकोटको निर्देशनमा निर्वाचन रोकियो,वानेश्वरमा पनि आफ्नो संगठनको कमजोर अवस्था देखिएपछि पार्टी हेटक्वाटरकै निर्देशनमा त्यहाँ निर्वाचन भाँडेको अवस्था प्रष्टै देखिन्छ । भन्नुको अर्थ अहिले निर्वाचन भएका स्थानमा उहाँहरुले आफ्नो जीत निश्चीत देखेर नै अवरोध गर्नु भएन । जहाँ हारको डरले उहाँहरुलाई सतायो त्यहाँ निर्वाचन रोकेर राख्नुभएको छ । त्यसैले देशैभरी रहेका क्याम्पसहरु जहाँ निर्वाचन भएका छैनन त्यहाँको अवस्थालाई पनि मूल्याङन गर्दा अखिल क्रान्तिकारी यो देशको पहिलो नम्बरकै संगठन हो । यसमा कुनै संका रहेको छैन ।
अनि अर्को कुरा नितिगत विषयमा हामीले निर्वाचन अगाडि नै जितेका छौ । अखिल क्रान्तिकारी शैक्षिक आन्दोलनको बीचबाट आएको संगठन हो । हामीले उठाएका मुद्धाहरु २८ बर्षे उमेर हद,समावेशी सिद्धान्तमा आधारीत निर्वाचन प्रणाली लगाएत निर्वाचनका अन्तनिर्हीत पक्षहरुमा हाम्रो संगठनमा मुद्धाहरु लागु भएका छन । त्यो अखिल क्रान्तिकारीको जीत हो ।
७) बाँकी चुनाब नभएका क्याम्पसहरुको विषयमा के हुन्छ ?
बाँकी निर्वाचन हुन नसकेका क्याम्पसहरुको हकमा अब हामी पुर्न छलफलको क्रमलाई निरन्तरता दिन्छौ । मलाई लाग्छ त्रिभुवन विश्व विद्यालयले दिनदिनै नियमित स्ववियु निर्वाचन मात्र गरिरहन्छ भन्ने हुदैँन । केहि दिनपछि परीक्षाको तालिका पनि निस्कने भएकाले अब त्रिविले निर्वाचनको काम गर्दैन र सम्भव पनि देखिदैँन । त्यसका साथै स्थानीय निकायको निर्वाचन आचारसंहिता पनि आइसकेको हुनाले त्यसको आधारमा पनि अर्को निर्वाचन संगसँगै गराउन नपाइने व्यवस्था रहेको छ । तसर्थ यि विविध कारणहरुले गर्दा स्ववियु निर्वाचन हुन सम्भव छैन भन्ने मलाई लाग्दछ ।
८) विद्यार्थी संगठनको सहमतिमा स्ववियुलाई एउटा आकार दिन सकिन्छ कि सकिन्न ? यो विषयमा केही छलफल भएको छ ?
यो एउटा छलफलको विषय हो, तर अहिले सम्म यो विषयमा कुनै निर्णय भएको छैन । यो विषयमा विद्यार्थी संगठनका नेताहरुले कसरी जान सकिन्छ भनेर छलफलबाट अगाडि जान सकिने अवस्था पनि हुन सक्छ । स्थानीय क्याम्पसहरुमा विद्यार्थी संगठनहरुले सहमतिमा एउटा टिम बनाएर काम गर्ने वातावरण बनाउन पनि सक्छन । तर यो विषय पनि स्थानीय तहको निर्वाचन पछि नै हुन्छ भन्ने मलाई लाग्दछ ।
९) सिंगो माओवादी पार्टीको विभाजनले पनि अहिलेको स्ववियु निर्वाचनमा अपेक्षाकृत उपलब्धी हासिल गर्न नसकिएको होकी ? पार्टी विभाजनले स्थानीय निकायको निर्वाचनमा कस्तो प्रभाव पार्ला ?
माओवादीबाट विभाजित भएरका केहि घटकहरु मिलेर माओवादी केन्द्र बनेको छ । अरुपनि केहि माओवादी घटकहरु छन,हामीले निरन्तर एकताको कुरा गरिरहेका छौ । एकताको आवश्यकता उहाँहरुलाई पनि हुनुपर्दछ । त्यो हामीले मात्र भन्ने कुरा पनि होइन । मलाई त के विश्वास छ भने सिंगो माओवादी आन्दोलन एक हुन्छ,हुनैपर्छ । अहिलेको हाम्रो स्ववियु निर्वाचनको परिणामको संकेत हाम्रो एकता सहितको भावको पनि हो, त्यसले के संकेत गरेकोे छ भने, माओवादी एकताको भाव,राप र ताप बाट हामीमा एउटा उर्जा आइसकेको छ,हामी अझै त्यो उर्जा थप्न चाहन्छौ ।
हामीले विभाजित भएका हाम्रा घटकहरुको स्ववियु निर्वाचनको अवस्थालाई पनि हेरेका छौ,उहाँहरुले पनि त्यो कुराको मूल्याङक गर्नु भएको होला । उहाँहरुलाई माओवादी केन्द्रमा केन्द्रीत भएर अगाडि बढ्नका लागि म आह्वान पनि गर्न चाहन्छु । विकेन्द्रीत भएर तपाईको लक्ष्य,सपना,उद्देश्य पुरा गर्न सक्नुहुन्न भन्ने कुरा पनि म राख्नु चाहन्छु । र यो परिणामले स्थानीय तहको निर्वाचनको तहसम्म पुग्दाखेरी माओवादी कमजोर हुदैंन,माओवादी अझै बलियो शक्तिका रुपमा स्थापित भएर आउछ । स्थानीय निकायको निर्वाचनपछि विभाजित माओवादी सबै एकै ठाउँमा आउनेमा मलाई पुरा विश्वास रहेको छ ।